Rusiya Prezidenti Vladimir Putin on il ərzində ilk dəfə olaraq ABŞ-a səfər edəcək və bu cümə Alyaskada Prezident Donald Trampla zirvə görüşü keçirəcək.
Bu, 2022-ci ildə Ukraynada münaqişənin başlamasından bəri ABŞ prezidentinin Putinlə ilk dəfə bir araya gəldiyi görüş olacaq və Tramp tərəfindən ötən həftə təsdiqlənib.
Tramp bazar ertəsi verdiyi açıqlamada “Rusiya prezidentinin onun ölkəsinə və ya üçüncü tərəf məkanına getməyimiz əvəzinə, bizim ölkəmizə gəlməsini çox hörmətli bir addım” hesab etdiyini bildirib.
Görüş üçün neytral, üçüncü tərəf ölkəsindən imtina edilməsi qərarı Trampın liderliyini və diplomatik gücünü nümayiş etdirir.
Alyaska: Tarixi Zirvə üçün Strateji Məkan
Prezident Tramp Putinin Alyaskaya səfər edəcəyini açıqlayaraq böyük bir sürpriz etdi. Bu, Rusiya liderinin 2015-ci ildə Nyu-Yorkda BMT Baş Assambleyasında iştirakından sonra ABŞ-a ilk səfəri olacaq.
Keçmiş Mərkəzi Kəşfiyyat İdarəsinin (CIA) Moskva Rezidenturasının rəhbəri Dan Hoffman, Avropada görüşdən yayınmağın strateji bir seçim olduğunu izah etdi. Bu addım Avropa ölkələrinin danışıqlar masasında iştirak tələbinin qarşısını almaq məqsədi daşıyırdı və bu, Trampa danışıqların tam nəzarətdə saxlanılması imkanı verir.
Rusiyanın xüsusi iqtisadi elçisi Kirill Dmitriyev isə Alyaskanın ABŞ və Rusiya arasındakı tarixi əlaqələri vurğuladığını qeyd edib. O, Alyaskanın “Rusiya Amerikası” kimi yaranmasını, pravoslav köklərini və ticarət əlaqələrini xatırladaraq, ştatın bu zirvə görüşü üçün “mükəmməl bir səhnə” olduğunu bildirib.
Alyaskanın respublikaçı senatoru Liza Murkovski də ştatın “dünya liderlərini bir araya gətirərək mənalı razılaşmalar əldə etmək üçün daha bir fürsət” təqdim etdiyini söyləyib. O, bu müzakirələrin həqiqi irəliləyişə səbəb olacağına və müharibənin ədalətli şərtlərlə bitməsinə kömək edəcəyinə ümid etdiyini ifadə edib.
Sülhə Aparan Yol: Trampın Danışıqlardan Gözləntiləri
Tramp Putinlə cümə günü keçiriləcək müzakirələr üçün dəqiq gözləntilərini bildirməsə də, bunun bir kəşfiyyat görüşü olduğunu irəli sürüb. O, Ukraynada atəşkəs razılaşmasının mümkün olub-olmadığını ilk “iki dəqiqə” ərzində müəyyən edə biləcəyini iddia edib.
“Mən bir razılaşma əldə etməyəcəyəm. Razılaşma əldə etmək mənim işim deyil,” deyə Tramp aydınlıq gətirib. “Düşünürəm ki, hər iki tərəf [Putin və Ukrayna Prezidenti Volodimir Zelenski] üçün bir razılaşma əldə olunmalıdır.”
Tramp davam edib: “Mən atəşkəs görmək istərdim. Hər iki tərəf üçün əldə edilə biləcək ən yaxşı razılaşmanı görmək istərdim. Bilirsiniz ki, tanqo üçün iki nəfər lazımdır.”
Zirvə görüşündən sonra Tramp dərhal söhbətin təfərrüatlarını Zelenskiyə və Avropa liderlərinə çatdıracağını söyləyib.
Kreml lideri ilə danışığı haqqında Tramp, “Onun nə düşündüyünü görəcəyik,” deyib. “Və əgər bu, ədalətli bir razılaşma olarsa, bunu Avropa İttifaqı liderlərinə və NATO liderlərinə, həmçinin Prezident Zelenskiyə açıqlayacağam – düşünürəm ki, hörmət əlaməti olaraq ilk ona zəng edəcəyəm.”
Tramp yekunlaşdırıb: “Mən ‘uğurlar, döyüşməyə davam edin’ deyə bilərəm və ya ‘bir razılaşma əldə edə bilərik’ deyə bilərəm.”
