Aviasiya təhlükəsizliyində inqilab etməyə hazır olan yeni bir material təqdim edilib. Bu material zahirən betona bənzəsə də, zərbə anında zefir kimi parçalanır.
“Zefir beton” adlandırılan bu innovativ və ultra-yüngül köpük, təyyarələrin uçuş-enmə zolağından təhlükəli şəkildə kənara çıxması zamanı onların böyük enerjisini udmaq və təhlükəsiz şəkildə dayandırmaq üçün nəzərdə tutulub.
Çin Tikinti Materialları Akademiyasının (CBMA) və tərəfdaşlarının tədqiqatçıları tərəfindən hazırlanan bu materialın çəkisi standart betonun təxminən onda birinə bərabərdir. Onun unikal xüsusiyyətləri xüsusi qatla gücləndirilmiş mikroskopik köpüklər şəbəkəsindən qaynaqlanır. Bu daxili quruluş, ən böyük kommersiya təyyarələrini belə effektiv şəkildə yastıqlamaq üçün nəzarətli şəkildə əzilmək üçün hazırlanmışdır.
CBMA-nın tədqiqat və inkişaf mühəndisi Fanq Cun bildirib: “Material bərk görünsə də, zərbə anında parçalanır”. O, məhz bu xüsusiyyətin fövqəladə hallarda təyyarələri rəvan və effektiv şəkildə yavaşlatmağa imkan verdiyini izah etdi.
Tarixən, hava limanları zolağı aşan təyyarələri dayandırmaq üçün qum, torpaq və ya ot kimi materiallardan istifadə edirdi. Lakin bu ənənəvi həllərin hər birinin ciddi çatışmazlıqları var, çünki onların performansı hava şəraitindən asılı olaraq dəyişə və etibarsız ola bilər.
Zefir beton
Bu materialın əsas üstünlüklərindən biri onun sərfəli olmasıdır. Baha başa gələn kalsium sulfoalüminat sement tələb edən bəzi beynəlxalq sistemlərdən fərqli olaraq, “zefir beton” adi sementdən hazırlanır.
Bu, onu xüsusilə məhdud büdcəli hava limanları üçün daha əlçatan bir seçimə çevirir.
Bundan əlavə, CBMA komandası materialın sərt iqlim şəraitinə uyğunlaşmasını və il boyu sabit performans göstərməsini təmin edən ikimərhələli möhkəmliyə nəzarət sistemi hazırlayıb.
Materialın etibarlılığı artıq real şəraitdə sübut olunub. Son bir il ərzində Çinin 14 hava limanında, o cümlədən Tibetin çətin iqlim şəraitində yerləşən hava limanında toplanan məlumatlar materialın dayanıqlılığını təsdiqləyir.
Bir il ərzində fiziki xüsusiyyətlərində cəmi üç faizlik dəyişiklik qeydə alınıb ki, bu da on faizlik dizayn limitindən çox aşağıdır. Bu, hava limanlarının hava şəraitindən asılı olmayaraq materialın nəzərdə tutulduğu kimi işləyəcəyinə tam etibar edə biləcəyini göstərir.
Uçuş-enmə zolağının aşılması hallarının nadir olmasına baxmayaraq, onların nəticələri fəlakətli ola bilər. “Zefir beton” bu cür hadisələrin qarşısını ala biləcək və ya onların şiddətini əhəmiyyətli dərəcədə azalda biləcək yüksək effektiv təhlükəsizlik tədbiridir.
Aşağı qiyməti, ekoloji davamlılığı və həyat qurtarma qabiliyyətlərinin unikal birləşməsi ilə “zefir beton” uçuş-enmə zolağı təhlükəsizliyi üçün yeni qlobal standarta çevrilməkdədir.
Materialın real şəraitdəki təsirli təcrübəsi, onun niyə ekspertlər tərəfindən aviasiya təhlükəsizliyində yeni bir standart yaradacağına inanıldığını aydın şəkildə göstərir. Güc, çeviklik və sərfəliliyi birləşdirən bu texnologiya, hava limanlarının təhlükəsizliyə yanaşmasını tamamilə dəyişdirir və sərnişinləri qorumaq üçün daha ağıllı bir yol təklif edir.
